Hematoloji, kan ve kanla ilgili hastalıkları inceleyen, kan yapımında görev alan organların hastalıklarıyla ilgilenen bilim dalıdır. Bu alanda görevli uzman hekimlere ise hematolog denir. Hematologlar, lenfoma, lösemiler gibi hematolojik kanserlerden, kemik iliği nakillerinden, kansızlık, pıhtılaşma bozuklukları gibi hastalıkların tanı ve tedavilerden sorumludur. Hematoloji, diğer tıp alanlarında olduğu gibi multidisipliner bir yaklaşım gerektiren bir branştır.
Eritrositler (alyuvarlar) oksijen ve karbondioksit taşımakla görevli hücrelerdir. Ortalama 120 gün yaşam süreleri vardır. Üretiminde özellikle protein ve aminoasitler, B12, B6 ve C vitaminleri, folik asit, demir, bakır ve kobalt gerekmektedir. Erken dönemlerindeki eritrositler, yapısal farklılıklarından dolayı retikülosit olarak adlandırılırlar.,
Lökositler (akyuvarlar) enfeksiyonlarla mücadele eden hücrelerdir. 13-20 gün yaşam süreleri vardır. Granülositler ve agranülositler olarak ikiye ayrılır. Granülositler yapısal ve görevsel farkları nedeniyle nötrofil, bazofil ve eozionfil olarak ayrılırlar. Agranülositler ise lenfositler ve monositler olarak ikiye ayrılırlar.
Nötrofiller lökositlerin çoğunluğunu (%65) oluşturur. Kan dolaşım dışına çıkabilirler. Fagositoz ile patojen veya yabancı maddeleri yuttuktan sonra yok edebilirler.
Eozinofiller lökositlerin %5 kadarını oluşturur. Solunum yolları ve gastrointestinal sistemde yoğun bulunurlar. Parazitik enfeksiyonlara karşı veya allerjik reaksiyonlarda görev alırlar.
Bazofiller lökositlerin yaklaşık %1 kadarını oluşturur. Kan dolaşımı dışına çıkabilirler. Histamin salgılarlar.
Lenfositler en ufak lökositlerdir. Lökositlerin %25’ini oluştururlar. Gelişme yerlerine göre iki türe ayrılırlar. T-lenfositler yabancı maddelere (antijen) saldırırlar. B-lenfositler ise antijenlere karşı antikor üretirler.
Monositler en büyük lökositlerdir. Oldukça yüksek fagositoz (yutma) özelliği vardır.
Trombositler (kan pulcukları) kanın pıhtılaşmasından sorumludur. Kemik iliğinden çıkarken parçalanan megakaryositler tarafından oluşturulur.
https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms