Hipofiz bezinde gelişen bir tümör türüdür. Çoğunlukla yavaş büyüyen, iyi huylu yani kanser olmayan, vücutta başka bölgeye yayılmayan tümörlerdir. Ancak komşu yapılara bası yapabilir. Fonksiyonel yani hormon salgılayan veya fonksiyonel olmayan tipleri bulunur. Sebebi bilinmemektedir. Baş ağrısı, bulantı, görme bozukluğu gibi genel belirtileri vardır. Salgıladığı hormonla ilişkili çeşitli sorunlara da yol açabilir:
Devlik (Büyüme Hormonu)
Cushing Hastalığı (ACTH)
Hipertiroidizm (TSH)
Öykü, fizik muayene, kan tetkikleri, MR ve BT gibi görüntüleme yöntemleri ile tanılanır. Ameliyat, medikal tedavi, radyoterapi kullanılan tedavi yöntemleridir.
Kaynak: https://temd.org.tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/20190527160417-2019tbl_kilavuzc3c37d9b51.pdf
AKROMEGALİ
Akromegali, yetişkinlerde çoğunlukla hipofiz bezinin aşırı büyüme hormonu üretmesi, nadiren vücudun çeşitli bölgelerinde büyüme hormonu üreten tümörler sonucunda gelişen hormonel bir bozukluktur. Nadir bir hastalıktır ve fiziksel değişim yıllar içerisinde yavaş meydana gelir, bu nedenle tanı konması geç dönemde olabilir.
Fazla büyüme hormonu etkisi ile kemiklerin boyutunda artış oluşur. Yetişkin dönemde boy uzaması olmayacağından, el, ayak ve yüz kemikleri etkilenir. Tedavi edilmemiş, yüksek büyüme hormonu kemikler dışında vücutta başka bölgeleri de etkileyebilir. Bu durum hipertansiyon, yüksek kolesterol, kalpte büyüme, diyabet hastalığı, guatr, kolon polipleri, uyku apnesi, kanser riskinde artış, görme bozuklukları gibi ciddi -bazen yaşamı tehdit eden- sağlık problemlerine sebep olabilir.
Tedavi ile komplikasyon riski azalabilir ve kemik büyümesi gibi belirtilerin kontrol altına alınması mümkündür. Tedavi kişiye özgüdür. Cerrahi, radyasyon cerrahisi veya radyoterapi ile artmış büyüme hormonu düzeyine neden olan tümör çıkarılabilir veya küçültülebilir. İlaç tedavisi de büyüme hormonu seviyesini kontrol altında tutmada kullanılan bir diğer yöntemdir. Somatostatin analogları hormon üretimini azaltır, dopamin antagonistleri, büyüme hormonu antagonistleri tedavide kullanılabilen diğer ilaçlardır.
Kaynak: https://temd.org.tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/20180913111002-2018tbl_kilavuz5942a72f20.pdf